Sarah Jessica Parker
Sarah Jessica Parker (2013) | |
Data i miejsce urodzenia |
25 marca 1965 |
---|---|
Zawód |
aktorka, producent filmowy |
Współmałżonek |
Matthew Broderick (od 1997) |
Lata aktywności |
od 1974 |
Sarah Jessica Parker (ur. 25 marca 1965 w Nelsonville) – amerykańska aktorka i producentka filmowa.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się 25 marca 1965[1] w Nelsonville[2]. Jest córką Barbary Lillian (z domu Keck) i Stephena J. Parkera[3]. Ojciec Parker, rodem z Brooklynu, był z pochodzenia Żydem ze Wschodniej Europy, a jego rodzinne nazwisko brzmiało „Bar-Kahn” („syn Kohen”). Matka aktorki była pochodzenia angielskiego i niemieckiego[4]. Matka po rozwodzie wyszła za mąż za Paula Forste’a. Sarah ma siedmioro rodzeństwa: brata Timothy’ego Brittena, dwie siostry – Pippen i Rachel oraz dwóch braci przyrodnich Andrew i Aarona D. Forste’ów i dwie siostry przyrodnie – Megan i Allegrę Forste[5]. Dorastała w Cincinnati.
Sarah, jako dziecko, brała lekcje baletu i skrzypiec[6]. W wieku ośmiu lat debiutowała tytułową rolą w telewizyjnej adaptacji baśni Hansa Christiana Andersena ATV Dziewczynka z zapałkami (The Little Match Girl). Potem wraz ze starszym bratem została obsadzona w sztuce Niewinni (The Innocents) wystawianej na Broadwayu przez Harolda Pintera. Naukę tańca kontynuowała w American Ballet Theater i Professional Children’s School w New Jersey[7]. Wystąpiła w inscenizacji Dźwięk muzyki (The Sound of Music) razem z czwórką rodzeństwa oraz broadwayowskim przedstawieniu Annie. Po ukończeniu Dwight Morrow High School, śpiewała w Operze Metropolitan.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Mogła zostać tancerką lub śpiewaczką, ale wszechstronnie uzdolniona nastolatka najszybciej zainteresowała się telewizja. Początkiem kariery na małym ekranie był udział w telewizyjnym dramacie ABC Moje ciało, moje dziecko (My Body, My Child, 1982) u boku Vanessy Redgrave i sitcomie CBS Square Pegs (1982-1983)[8]. Na dużym ekranie pojawiała się najczęściej w komediowych rolach drugoplanowych[9]. Przez sześć lat jej znakiem rozpoznawalnym były szpilki Manolo Blahnika i czerwona parasolka z Plaza Hotel w serialu HBO Seks w wielkim mieście (Sex and the City, 1998-2004), w którym zagrała elegancką i wyzwoloną Carrie Bradshaw, felietonistkę z Nowego Jorku. Za swoją kreację otrzymała dwukrotnie Emmy, czterokrotnie Złoty Glob oraz trzykrotnie Nagrodę Gildii Aktorów Ekranowych[10].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]19 maja 1997 wyszła za aktora Matthew Brodericka. Mają syna Jamesa Wilke (ur. 2002) oraz córki-bliźniaczki – Marion Lorette Elwell i Tabithę Hodge (ur. 2009).
Filmografia
[edytuj | edytuj kod]Filmy
[edytuj | edytuj kod]- 1979: Bogate dzieciaki (Rich Kids)
- 1983: Somewhere, Tomorrow jako Lori Anderson
- 1984: Firstborn jako Lisa
- 1984: Footloose jako Rusty
- 1985: Dziewczyny chcą się bawić (Girls Just Want to Have Fun) jako Janey Glenn
- 1986: Lot Nawigatora (Flight of the Navigator) jako Carolyn McAdams
- 1991: Historia z Los Angeles (L.A. Story) jako SanDeE
- 1992: In the Best Interest of the Children jako Callie Cain
- 1992: Miesiąc miodowy w Las Vegas (Honeymoon in Vegas) jako Betsy
- 1993: Pole rażenia (Striking Distance) jako Jo Christman
- 1993: Hokus pokus (Hocus Pocus) jako Sarah Sanderson
- 1994: Ed Wood jako Dolores Fuller
- 1995: Rapsodia Miami (Miami Rhapsody) jako Gwyn Marcus
- 1996: Randka na moście (If Lucy Fell) jako Lucy Ackerman
- 1996: Marsjanie atakują! (Mars Attacks!) jako Nathalie Lake
- 1996: Zmowa pierwszych żon (The First Wives Club) jako Shelly „Shell” Stewart
- 1996: Sedno sporu (The Substance of Fire) jako Sarah Geldhart
- 1996: Krytyczna terapia (Extreme Measures) jako Jodie Trammel
- 1997: Dopóki tam byłaś ('Til There Was You) jako Francesca Lanfield
- 1999: Dudley doskonały (Dudley Do-Right) jako Nell Fenwick
- 2000: Hollywood atakuje (State and Main) jako Claire Wellesley
- 2001: Spisek (Life Without Dick) jako Collee
- 2005: Rodzinny dom wariatów (The Family Stone) jako Meredith Morton
- 2005: Powrót do klasy (Strangers with Candy) jako Grief Counselor Peggy Callas
- 2006: Miłość na zamówienie (Failure to Launch) jako Paula
- 2007: Sprytni ludzie (Smart People) jako Janet Hartigan
- 2007: Spinning Into Butter jako Sarah Daniels
- 2008: Seks w wielkim mieście (Sex and the City: The Movie) jako Carrie Bradshaw Preston
- 2009: Słyszeliście o Morganach? (Did You Hear About the Morgans?) jako Meryl Morgan
- 2010: Seks w wielkim mieście 2 (Sex and the City 2) jako Carrie Bradshaw Preston
- 2011: Sylwester w Nowym Jorku (New Year’s Eve) jako Kate
- 2011: Jak ona to robi? (I Don’t Know How She Does It) jako Kate Reddy
- 2013: Rodzinka nie z tej Ziemi (Escape from Planet Earth) jako Kira Supernova (głos)
- 2013: Lovelace jako Gloria Steinem
- 2015: Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu (All Roads Lead to Rome) jako Maggie
Filmy TV
[edytuj | edytuj kod]- 1974: Dziewczynka z zapałkami (The Little Match Girl) jako Dziewczynka z zapałkami
- 1982: Moje ciało, moje dziecko (My Body, My Child) jako Katy
- 1984: The Almost Royal Family jako Suzanne Henderson
- 1985: W pogoni za złotem (Going for the Gold: The Bill Johnson Story) jako Maggie
- 1986: The Alan King Show jako Samantha Cooper
- 1987: The Room Upstairs jako Mandy Janovic
- 1988: Dadah Is Death jako Rachel Goldman
- 1989: The Ryan White Story jako Laura
- 1989: Pursuit jako Miriam
- 1989: Life Under Water jako Amy-Beth
- 1990: Sprawiedliwi (Equal Justice) jako Jo Ann Harris
- 1992: In the Best Interest of the Children jako Callie Cain
- 1995: Słoneczni chłopcy (The Sunshine Boys) jako Nancy Clark
Seriale TV
[edytuj | edytuj kod]- 1980: Drawing Power
- 1980: 3-2-1 Contact jako Annie
- 1982–1983: Square Pegs jako Patty Greene
- 1986: Jak rok w życiu (A Year in the Life) jako Kay Erickson
- 1986: Hotel jako Rachel
- 1987: Jak rok w życiu (A Year in the Life) jako Kay Erickson Gardner
- 1990: Sprawiedliwi (Equal Justice) jako Jo Ann Harris
- 1994: Saturday Night Live
- 1998-2004: Seks w wielkim mieście (Sex and the City) jako Carrie Bradshaw
- 2007: Ulica Sezamkowa (Sesame Street) jako ona sama
- 2010: Ulica Sezamkowa (Sesame Street) jako ona sama
- 2012–2013: Glee jako Isabelle Wright
- 2016−2018: Rozwód (Divorce) jako Frances Dufresne
- 2021-2023: I tak po prostu... (Just Like That...) jako Carrie Bradshaw Preston
Nagrody
[edytuj | edytuj kod]- Złoty Glob
- Najlepsza aktorka w serialu komediowym: 2000 Seks w wielkim mieście
- 2001 Seks w wielkim mieście
- 2002 Seks w wielkim mieście
- 2004 Seks w wielkim mieście
- Nagroda Emmy Najlepsza aktorka w serialu komediowym: 2004 Seks w wielkim mieście
- Złota Malina
- Najgorsza aktorka: 2010 Seks w wielkim mieście 2
- Najgorsza ekranowa para: 2010 Seks w wielkim mieście 2
- (cała obsada filmu)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sarah Jessica Parker. TVRage.Com. [dostęp 2016-03-14]. (ang.).
- ↑ Sarah Jessica Parker Actor, Producer. TVGuide.com. [dostęp 2016-03-14]. (ang.).
- ↑ Sarah Jessica Parker. Starpulse.com. [dostęp 2016-03-14]. (ang.).
- ↑ Sarah Jessica Parker – What Nationality Ancestry Race. Ethnicity of Celebs. [dostęp 2021-12-23]. (ang.).
- ↑ Sarah Jessica Parker Biography (1965-). Film Reference. [dostęp 2016-03-14]. (ang.).
- ↑ Sarah Jessica Parker. TV.com. [dostęp 2016-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
- ↑ Sarah Jessica Parker Biography. „The New York Times”. [dostęp 2016-03-14]. (ang.).
- ↑ Rebecca Flint Marx: Sarah Jessica Parker Biography. AllMovie. [dostęp 2021-12-23]. (ang.).
- ↑ Sarah Jessica Parker. Rotten Tomatoes. [dostęp 2016-03-14]. (ang.).
- ↑ Sarah Jessica Parker Awards. AllMovie. [dostęp 2016-03-14]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Sarah Jessica Parker w bazie IMDb (ang.)
- Sarah Jessica Parker w bazie Filmweb
- Sarah Jessica Parker w bazie Notable Names Database (ang.)
- ISNI: 0000000108726138
- VIAF: 14970308
- LCCN: n78061205
- GND: 137048882
- NDL: 01173024
- BnF: 14012529h
- SUDOC: 079570143
- NKC: xx0016166
- BNE: XX1305851
- NTA: 236722360
- BIBSYS: 3037379
- Open Library: OL7307521A
- PLWABN: 9810642114605606
- NUKAT: n2008148847
- J9U: 987007441956205171
- CANTIC: a10268029
- LNB: 000281775
- CONOR: 62374243
- KRNLK: KAC2020K8985
- Amerykańskie aktorki filmowe
- Amerykańskie aktorki dubbingowe
- Amerykańskie aktorki teatralne
- Amerykańskie aktorki telewizyjne
- Amerykańscy producenci filmowi
- Amerykańscy producenci telewizyjni
- Laureaci nagrody Emmy
- Laureatki Złotego Globu dla najlepszej aktorki w serialu komediowym lub musicalu
- Amerykanie pochodzenia niemieckiego
- Amerykanie pochodzenia żydowskiego
- Urodzeni w 1965